14 - ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΟ ΚΥΜΑ ΜΑΧΩΝ ΤΟΥ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΠΡΟΛΕΤΑΙΡΑΤΟΥ

Ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος δεν έδειξε μόνο ότι ο καπιταλισμός μπήκε στην παρακμιακή του φάση, αλλά επίσης ότι οι αντικειμενικές προΰποθέσεις για την προλεταριακή επανάσταση έχουν ωριμάσει. Το επαναστατικό κύμα που προέκυψε ως απάντηση στον πόλεμο και στις συνέπειες του και που επεκτάθηκε κυρίως στη Ρωσία και στην Ευρώπη, παρέσυρε επίσης την Αμερική και την Κίνα. Έτσι παρίστανε την πρώτη προσπάθεια του παγκόσμιου προλεταριάτου να εκπληρώσει το ιστορικό του καθήκον που είναι η καταστροφή του καπιταλισμού. Στο αποκορύφωμα των μαχών του, οι οποίες διήρκησαν από το 1917 μέχρι το 1923, το προλεταριάτο κατέλαβε την εξουσία στην Ρωσία, ξεσηκώθηκαν σε μαζικές εξεργέσεις στην Γερμανία και ταράχθηκε η Ιταλία, η Ουγγαρία και η Αυστρία βαθύτατα. Αν και λιγότερο δυνατοί, το προλεταριάτο εμφανίστηκε με μεγάλη αποφασιστικότητα και σε άλλες χώρες, όπως π.χ. στην Ισπανία, Μεγάλη Βρετανία, Βόρεια- και Νότια Αμερική και προκάλεσε πικρές διαφωνίες με τους κυρίαρχους. Το τέλος των επαναστατικών κινημάτων σε παγκόσμιο επίπεδο ήταν η αιματηρή καταστολή της εργατικής επανάστασης στη Σανγκάη και Καντόν (Κίνα) το 1927. Γι’αυτό η Oκτωβριανή Eπανάσταση στη Ρωσία το 1917 μπορεί να αντιληφθεί μόνο ως σημαντικότερη έκφραση αυτών των δυνατών ταξικών κινημάτων κι όχι ως «αστική», «κρατικό-καπιταλιστική διπλή επανάσταση» ή ως «μόνιμη επανάσταση» που εξανάγκαζε το προλεταριάτο στη Ρωσία να εκπληρώσει τα «πολιτικά-δημακρατικά» καθήκοντά του αναπληρωματικά για την ανίκανη αστική τάξη.

Και ι ίδρυση της ΙΙ Διεθνούς (της Κομμουνιστικής Διεθνούς) το 1919 ήταν μια θεμελιώδης πράξη αυτού του επαναστατικού κύματος. Εκτέλεσε την οργανωτική και πολιτική διακοπή με τα κόμματα της ΙΙ Διεθνούς, των οποίων η συμμετοχή τους στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο σήμαινε τη μετάβαση τους στο στρατόπεδο της αστικής τάξης. Το μπολσεβίκικο κόμμα ήταν ένα σταθερό συστατικό της επαναστατικής Αριστεράς. Αυτή ανατράπηκε μέσω ακριβών, σαφών και σωστών πολιτικών θέσεων από τη ΙΙ Διεθνή, όπως το σύνθημα του «μετατροπή του ιμπεριαλιστικού πολέμου σ’έναν εμφύλιο», «καταστροφή του αστικού κράτους» και «όλη η εξουσία στα συμβούλια» όπως διασαφηνίζει και η αποφασιστική συμμετοχή του στην ανάπτυξη της Τρίτης Διεθνούς. Έτσι, παρείχε μια θεμελιώδη συμβολή στην επαναστατική διαδικασία και προσωποιούσε την πραγματική  πρωτοπορία του προλεταριάτου.

Μολονότι που ο εκφυλισμός και της Ρωσικής Επανάστασης και της ΙΙΙ Διεθνούς ήταν κυρίως η επίπτωση της καταστολής των επαναστατικών εξεργέσεων αλλού και της γενικής εξασθένισης του επαναστατικού κύματος, πρέπει όμως να ληφθεί υπόψη και ο ρόλος των Μπολσεβίκων στην πορεία του εκφυλισμού και των διεθνών ηττών του προλεταριάτου, διότι ήταν το κύριο στήριγμα της Κομμουνιστικής Διεθνούς λόγω της αδυναμίας άλλων κομμάτων. Εν όψει της καταστολής της εξέργεσης της Κοστάνδης, της άσκησης πολιτικής στην «κατάκτηση» των συνδικάτων (παρά της αντίστασης της Αριστεράς στην Τρίτη Διεθνή),«του επαναστατικού κοινοβουλευτισμού» και του «ενιαίου μετώπου», δεν πρέπει η επιρρόη και η ευθύνη των Μπολσεβίκων στην ρευστοποίηση του επαναστατικού κύματος να εκυιμηθεί λιγότερο από την θετική συμβολή τους στην επέκταση αυτού του κύματος.

Ακόμα και στη Ρωσία η αντεπανάσταση δεν ήρθε από έξω, αλλά από μέσα. Στηριζόταν ιδίως από εκείνο το κράτος, του οποίου οι δομές οργανώθηκαν από τους μπολσεβίκους που έχουν γίνει πια κυρίαρχο κόμμα του κράτους. Αυτά που ήταν βαριά λάθη τον Οκτώβριο του 1917, τα οποία εξηγούνται ειδικά με την ανωριμότητα του προλεταριάτου στην Ρωσία και γενικά με την έναρξη της νέας εποχής, έγιναν ένα προστατευτικό τοίχος και μια ιδεολογική δικαιολογία της αντεπανάστασης και θα έπρεπε να έχει γίνει ένας σημαντικός παράγοντας στον θρίαμβό τους. Η πτώση του επαναστατικού κύματος μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο εκφυλισμός της Ρωσικής Επανάστασης, η κατάρρευση της ΙΙΙ Διεθνούς και του μπολσεβίκικου κόμματος όπως και εντέλει η αντεπαναστατική μετατροπή των μπολσεβίκων μπορούν μόνο να κατανοηθούν πραγματικά, αν αναγνωρίζεται το επαναστατικό κύμα και η Τρίτη Διεθνής (συμπεριλαμβανομένου  του ρωσικού τμήματός της) ως έκφραση του προλεταριακού κινήματος. Κάθε άλλη αντίληψη μπορεί να προκαλέσει μόνο σύγχυση και θα αποστασιοποιούσε τα ρεύματα, τα οποία υπόκεινται σε αυτές τις συγχύσεις, να ανταποκριθούν πραγματικά στα επαναστατικά καθήκοντά τους.

Αυτές οι εμπειρίες της τάξης δεν απέφεραν μεν «υλικά» κέρδη, αλλά παρ’όλα αυτά τα θεωρητικά μαθήματά της είναι μεγαλύτερης σημασίας· μαθήματα που αποκρυσταλλώνονται μόνο μέσω  μιας πραγματικής κατανόησης αυτών των εμπειριών. Ιδίως η Οκτωβριανή Επανάσταση του 1917 έχει κατορθώσει ως μοναδικό παράδειγμα στην ιστορία, καταλαμβάνοντας την πολιτική εξουσία από το προλεταριάτο (εκτός από μικρές και θλιβερές εμπειρίες της Κομούνας του Παρισιού το 1871 και των δημοκρατικών συμβουλίων στη Βαυαρία και Ουγγαρία το 1918), να δώσει πολύτιμες συμβολές για την κατανόηση δυο βασικών προβλημάτων της προλεταριακής μάχης: σχετικά με το περιεχόμενο της επανάστασης και την ουσία της οργάνωσης των επαναστατών.

"[…] Το μοντέρνο προλεταριάτο προκύπτει διαφορετικά από ιστορικές δοκιμασίες. Τεράστια όπως τα καθήκοντά του είναι και τα σφάλματά του. Κανένα προδιαγραμμένο μια για πάντα έγκυρο σχήμα, κανέναν αλάθητο ηγέτη του δείχνει το μονοπάτι, στο οποίο πρέπει να περιφερθεί. Η ιστορική εμπειρία είναι ο μοναδικός δάσκαλος, ο δρόμος του γεμάτος από αγκάθια για την αυτοαπελευθέρωση δεν είναι μόνο λιθοστρωμένο με αμέτρητο πόνο, αλλά και με αμέτρητα σφάλματα. Ο στόχος του ταξιδιού του, η απελευθέρωση του εξαρτάται από το να καταλάβει το προλεταριάτο να μάθει από τα δικά του σφάλματα. Αυτοκριτική, αδιάφορη, φρικτή, αυτοκριτική μέχρι το  βάθος των πραγμάτων είναι ανάσα ζωής και φώς ζωής για το προλεταριακό κίνημα. Η πτώση του σοσιαλιστικού προλεταριάτου στο παρών παγκόσμιο πόλεμο είναι απίστευτη, είναι μια δυστυχία για την ανθρωπότητα. Ο σοσιαλισμός θα χανόταν μόνο τότε, εάν το διεθνές προλεταριάτο δεν θα ήθελε να εκτιμήσει το βάθος της πτώσης και να μην μάθει κάτι από αυτό. "(Ρόζα Λούξεμπουργκ «Η κρίση της σοσιαλδημοκρατίας», 1916, συλλογή έργων, τόμος 4, σελίδα 53).